Insulinooporność polega na obniżonej wrażliwości tkanki tłuszczowej, mięśni i komórek wątroby na insulinę, czyli hormon anaboliczny wydzielany przez trzustkę. Odpowiedzialny jest on między innymi za regulowanie poziomu glukozy we krwi. Najważniejszym elementem leczenia i profilaktyki jest przestrzeganie zasad zdrowej diety. Jak ułożyć jadłospis dla insulinoopornych?

Na czym polega insulinooporność?

Insulinooporność sama w sobie nie jest chorobą, wchodzi natomiast w skład tzw. zespołu metabolicznego, który uważany jest za jeden z podstawowych problemów zdrowotnych współczesności. Na czym to polega? Kiedy nasz organizm zaczyna słabiej reagować na insulinę, trzustka zostaje zmuszona do wydzielania jej w większych ilościach. Organizm staje się wówczas coraz bardziej odporny na jej działanie. W rezultacie stężenie glukozy nie ulega obniżeniu i przyjmuje nieprawidłowe wartości. 

Insulinooporność jest głównym czynnikiem prowadzącym do rozwoju wielu współczesnych chorób przewlekłych. Bezpośrednią konsekwencją braku leczenia jest stan przedcukrzycowy, a następnie cukrzyca typu 2. U części osób udaje się jej jednak uniknąć przez wiele lat za sprawą tzw. hiperinsulinizmu, czyli nadprodukcji insuliny. Konsekwencje tego stanu mogą być bardzo poważne i obejmują różne elementy zespołu metabolicznego, takie jak nadciśnienie tętnicze lub otyłość brzuszna

Jak zdiagnozować insulinooporność? 

Leczenie insulinooporności opiera się przede wszystkim na zdrowej diecie i aktywności fizycznej. W niektórych przypadkach konieczne jest także stosowanie odpowiednich środków farmakologicznych. Przyczyny rozwoju tego zaburzenia nadal nie zostały do końca poznane. Duże znaczenie mają predyspozycje genetyczne. Zazwyczaj nakłada się na nie jednak kilka innych czynników, takich jak nadmierne spożycie kalorii, otyłość brzuszna, niska aktywność fizyczna, jedzenie produktów o wysokim indeksie glikemicznym, przewlekły stres oraz podeszły wiek. 

Diagnostyka insulinooporności bywa skomplikowana. Niezbędne może się okazać nie tylko zrobienie wielu badań, ale też interpretacja symptomów, jakie występują u pacjenta. Lekarz uwzględni również między innymi jego historię medyczną i rodzinną. Podczas konsultacji warto zgłosić wszystkie niepokojące objawy insulinooporności, takie jak:

• zmęczenie i senność po posiłku,
• wzrost masy ciała i trudności z odchudzaniem,
• obniżenie nastroju,
• uczucie zimna,
• bóle głowy,
• problemy z pamięcią i koncentracją,
• ochota na słodycze – zwłaszcza po głównych posiłkach.

Chociaż standardem diagnostycznym przy insulinooporności jest metoda klamry euglikemiczno-hiperinsulinowej, nadal nie znajduje ona powszechnego zastosowania. Przyczyną problemów bywa przede wszystkim jej czasochłonność, a także stopień skomplikowania. Właśnie dlatego pierwszym krokiem bywa między innymi oznaczenie poziomu insuliny i glukozy na czczo. Pozwala to stwierdzić, czy ich poziom mieści się w granicach normy.

Insulinooporność – co powinno się jeść? 

Jadłospis dla insulinoopornych powinien zawierać odpowiednią ilość świeżych warzyw i owoców, pełnoziarnistego pieczywa, nasion, ziaren, brązowego ryżu, a także pozostałych produktów bogatych w błonnik pochodzenia roślinnego, takich jak fasola, groch, soczewica lub owies. Szczególnie polecane w prewencji lub leczeniu tego zaburzenia są diety, które umożliwiają redukcję tkanki tłuszczowej i stałą zmianę nawyków żywieniowych. Według specjalistów korzystny wpływ na organizm przy chorobach metabolicznych ma mieć przede wszystkim dieta śródziemnomorska, a także DASH lub wegetariańska. 

Co powinno się jeść przy insulinooporności? Najważniejsze, by wybierać produkty z niskim indeksem glikemicznym i kontrolować wielkość porcji. Zdrowe są również tłuste ryby morskie, które zawierają duże ilości kwasów tłuszczowych Omega 3, takie jak łosoś lub makrela.

Insulinooporność – czego unikać w diecie?

Przy zaburzeniach metabolicznych odradza się jakichkolwiek diet, które nastawione są na szybkie efekty, a nie naukę korzystnych zwyczajów żywieniowych. Czego unikać w diecie przy insulinooporności? Przede wszystkim:

• spożycia tłuszczu (szczególnie nasyconych kwasów tłuszczowych);
• słodyczy i cukrów prostych;
• sklepowych wędlin (w tym pasztetów, szynek, parówek);
• przetworzonych owoców, dżemów, musów,
• różnego rodzaju używek, takich jak alkohol i papierosy;
• produktów z mąki białej, kukurydzianej, pszennej itp.;
• słodkich jogurtów i serków;
• produktów o wysokim indeksie glikemicznym.

Jakie napoje są dobre dla osób z insulinoopornością? 

Niektóre napoje nie są polecane osobom z insulinoopornością. Należą do nich nie tylko soki i napoje słodzone, ale też smakowe wody mineralne. Ze swojego jadłospisu lepiej też wyeliminować wszystkie produkty typu “light”. Czym możemy je zastąpić? Przede wszystkim wodą, której smak możemy urozmaicić przy pomocy ulubionych dodatków, takich jak cytryna, imbir lub mięta. Dopuszczalne są również wszystkie herbaty, które nie mają w swoim składzie kandyzowanych lub suszonych owoców, słodzików, syropów, cukru i miodu, na przykład czarne, zielone lub ziołowe. Pita między posiłkami kawa nie powinna natomiast zawierać mleka lub substancji słodzących. Jeśli mamy ochotę na tradycyjne latte, powinniśmy potraktować je jako posiłek.

Profilaktyka insulinooporności. Dlaczego warto pójść do dietetyka?

Na rozwój insulinooporności wpływa wiele różnych czynników, takich jak predyspozycje genetyczne, przewlekły stres, niska aktywność fizyczna i niewłaściwy sposób odżywiania. Szczególnie negatywny wpływ ma w tym przypadku wzrost masy ciała. Najnowsze wyniki badań potwierdzają, że trzymanie się właściwej diety i stylu życia pozwala uniknąć wielu poważniejszych powikłań zdrowotnych. Należy do nich nie tylko insulinooporność, ale też cukrzyca typu 2 lub choroba wieńcowa. Prawdopodobieństwo rozwoju insulinooporności okazuje się nawet o 58% mniejsze w przypadku pacjentów, którzy zadbali o regularne ćwiczenia fizyczne i przestrzegali zaleceń dietetyków. 

Jadłospis dla insulinoopornych powinien być dobrany do indywidualnych potrzeb. Koniecznie powinniśmy uwzględnić nie tylko osobiste preferencje, ale też aktualne wyniki badań, tryb życia i dolegliwości, które nam doskwierają. Profesjonalnej pomocy w tym zakresie udzielają specjaliści, dzięki którym będziemy w stanie zmienić nawyki żywieniowe, osiągnąć długotrwałe efekty i utrzymać prawidłową, zdrową wagę. Podstawą skutecznego leczenia i profilaktyki insulinooporności jest więc regularne korzystanie ze wsparcia, którego może nam udzielić dietetyk. Jelenia Góra to miasto, w którym przyjmuje kadra zatrudniona w Centrum Medycznym Zabobrze. Serdecznie zapraszamy do skorzystania z naszych usług.