Wśród wielu rodzajów chorób oczu zaćma jest z całą pewnością jedną z najpoważniejszych, ale jest również możliwa do wyleczenia dzięki zabiegowi zamiany soczewki naturalnej na sztuczną. Występuje u ludzi w różnym wieku i z różnych przyczyn, a jej klasyfikacji dokonuje się ze względu na różne czynniki. Ten artykuł traktuje o tym, czym jest zaćma i jakie są jej rodzaje ze względu na lokalizację następujących w oku zmian.

Czym jest zaćma?

Na początku artykułu warto nakreślić ogólną charakterystykę zaćmy. Jest to choroba oka znana również pod nazwą katarakta, polegająca na stopniowym wyniszczaniu się soczewki oka. Powoduje to pojawianie się w oku zmętnienia soczewki oraz gorszą widoczność. Osoby, u których wystąpiła katarakta, przestają widzieć swoje otoczenie w takiej samej ostrości. Zaćma powoduje, że światło, które w naturalny sposób powinno docierać do dna oka, nie ma takiej możliwości i jego promienie załamują się w nieprawidłowy sposób.

Osoby zmagające się z zaćmą widzą lepiej wówczas, kiedy następuje zmierzch, a największe trudności w widzeniu pojawiają się u nich podczas jasnych, słonecznych dni. Kataraktę można rozpoznać także dzięki temu, że soczewka zamienia swój kolor na szarawy, co jest dobrze widoczne dla osób przebywających z osobą chorującą na zaćmę. Rozmyty i nieostry obraz oraz trudność w ocenie odległości sprawiają, że wykonywanie codziennych czynności jest utrudnione. W przypadku jakichkolwiek zmian w jakości widzenia warto natychmiast zwrócić się do lekarza, aby zdiagnozować bądź wykluczyć zaćmę, co pozwoli na szybkie jej wyleczenie.

Rodzaje zaćmy ze względu na lokalizację zmian

Soczewka, która zostaje stopniowo uszkadzana, składa się z kilku części. U pacjentów wyniszczaniu i zmianom ulegają często poszczególne części soczewki i dlatego wyróżniono kilka rodzajów zaćmy. Pierwszą z nich jest zaćma jądrowa, czyli ta, w której choroba atakuje jądro soczewki. Ten typ zaćmy bardzo często występuje u osób w podeszłym wieku bądź u osób borykających się z takimi chorobami przewlekłymi jak cukrzyca. Zmiany zachodzące w oku polegają na zmianie koloru jądra najpierw na kolor żółty, a następnie na brązowy. Jądro ulega wtedy również stwardnieniu. Pogarsza się wówczas u pacjenta ostrość widzenia oraz kontrast. Ta odmiana zaćmy postępuje stosunkowo wolno, dlatego często w początkowych fazach jej rozwoju pacjenci myślą, że są to chwilowe problemy ze wzrokiem.

Drugim typem choroby jest zaćma korowa. W tym przypadku coraz bardziej mętna staje się kora soczewki. Jest to warstwa okalająca jądro soczewki. Dochodzi wówczas do nieprawidłowego rozszczepiania się światła w oku. Pacjenci cierpiący na tę odmianę zaćmy widzą również poprawnie tylko to, co jest blisko nich, ale ostrość pozostaje dobra. Występuje również zaćma korowo-jądrowa, czyli taka, w której zarówno jądro, jak i jego kora stopniowo zmieniają swój wygląd.

Do odmian zaćmy ze względu na lokalizację należy również katarakta podtorebkowa tylna, która charakteryzuje się zaburzeniami występującymi pod tylną torebką soczewki. Jest to zazwyczaj ograniczenie poprawnego widzenia w centralnym punkcie, dlatego ta odmiana jest bardzo dotkliwa. Co więcej, spośród wszystkich typów to właśnie ona rozwija się najszybciej, nawet w ciągu kilku tygodni.

Leczenie katarakty

Niezależnie od tego, który typ zaćmy pojawił się u danego pacjenta, warto zwrócić się do lekarza od razu, kiedy tylko zauważymy choćby najmniejsze zmiany w naszym wzroku. Często we wczesnym etapie rozwoju choroby cechy charakterystyczne danego typu mogą nie być widoczne, dlatego najlepiej jest skonsultować się ze specjalistą, który szybko zdiagnozuje chorobę. Katarakta jest leczona operacyjnie. Jest to najczęściej zabieg polegający na wymianie soczewki pacjenta na sztuczną soczewkę. W efekcie patrzenie z bliska lub z daleka nie będzie już problemem, a ostrość obrazu powróci do właściwego stanu. Podczas zabiegu pacjent jest świadomy. Aby złagodzić dyskomfort, aplikowane jest odpowiednie znieczulenie. Zabieg wymiany soczewki trwa od około 15 minut do 30 minut, a niedługo po nim pacjent może wrócić do domu, zgodnie z zaleceniami lekarza. Procedura ta może być przeprowadzana u osób w każdym wieku.