Prawidłowa praca mózgu to podstawa zdrowego i normalnego funkcjonowania organizmu człowieka. Nawet drobne odchylenia w przepływie fal elektrycznych mózgu mogą wskazywać na zaburzenia neurologiczne będące podstawą różnych problemów – od braku koncentracji i problemów ze snem, po jąkanie się, padaczkę, a nawet chorobę Parkinsona.

Wykonywanie badania EEG jest zwykle zlecane przez lekarza na podstawie charakterystycznych objawów. Aby jednak mogło to nastąpić, warto wiedzieć na co zwracać uwagę i kiedy zacząć się niepokoić. Kiedy należy wybrać się na badanie EEG?

Charakterystyka badania EEG

Badanie EEG to w najprostszym rozumieniu zapis bioelektrycznej aktywności mózgu. Aby był on możliwy, konieczne jest zamontowanie na głowie pacjenta specjalnych elektrod rejestrujących aktywność mózgu i odnotowujących wszelkie odchylenia mogące być przyczyną chorób i różnych dolegliwości.

EEG jest wykonywane za pomocą elektroencefalografu, czyli specjalnego czepka z przytwierdzonymi do niego elektrodami, połączonego ze specjalnym monitorem pozwalającym na obserwację aktywności mózgu.

Aby pobudzić aktywność elektryczną mózgu i móc przeprowadzić badanie EEG przeprowadza się często specjalne próby takie jak otwieranie i zamykanie oczu, hiperwentylacja czy fotostymulacja.

Samo badanie może być wykonywane zarówno w stanie czuwania, jak i podczas snu, zależnie od potrzeb lekarza i uzyskiwanych rezultatów. Bardzo istotne jest jednak to, by pacjent pozostawał w tej samej pozycji przez cały okres trwania badania.

W jakim celu wykonuje się badanie EEG i kiedy należy się na nie wybrać?

Badanie EEG jest wykonywane w przypadku stwierdzenia u pacjenta padaczki, choroby Parkinsona czy choroby Alzheimera, jednak często powodem do jego zalecenia są inne niepokojące objawy nie powiązane z wymienionymi chorobami.

Jeśli u pacjenta zaobserwowano problemy z pamięcią i koncentracją, kłopoty ze snem, nadpobudliwość, częste omdleni, zaburzenia wzroku, jąkanie się czy często powtarzające się bóle głowy, istnieje duża szansa że mają one podłoże neurologiczne.

W takim wypadku badanie EEG okazuje się być niezastąpione i pozwala na zidentyfikowane źródła problemu.  W przypadku dzieci, badanie EEG zaleca się w momencie, gdy zostaną u nich zaobserwowane kłopoty z nauką, opóźnienia i problemy z mową (w tym także jąkanie), oraz generalne problemy z rozwojem psychoruchowym.

Kto może poddać się badaniu EEG?

Jak już zostało wspomniane, w badaniach EEG mogą brać udział zarówno pacjenci dorośli, jak i dzieci. Badanie jest samo w sobie bezpieczne dla zdrowia i jedyną rzeczą, o jakiej należy pamiętać jest konieczność zredukowania strachu przed badaniem.

Każde poruszenie się podczas badania może powodować błędny odczyt, dlatego też tak ważne jest, by zarówno pacjenci dorośli jak i dzieci pozostawali w trakcie jego trwania w jednej pozycji. Przypadki, w których u dziecka stwierdzono nadpobudliwość muszą zostać zgłoszone technikom przed przystąpieniem do badania.

Interpretacja wyników badania EEG

Dzięki możliwości monitorowania odczytu EEG w trakcie trwania badania, pacjent może uzyskać jego wynik wraz z opisem od razu po zakończeniu badania. Wynikiem są jednak rytmy i fale o różnej amplitudzie i częstotliwości, które należy umiejętnie przeczytać, by wyciągnąć z nich jakiekolwiek informacje.

Na prawidłowy wynik badania EEG składają się przede wszystkim rytm alfa, który pojawia się przy płacie ciemieniowym i potylicznym, oraz rytm beta obserwowany głównie w przednich płatach mózgu. Niepokojące dla pacjenta będą wszelkie zaniki rytmów bądź ich zniekształcenie i nienaturalne odchylenie od normy.

W prawidłowym odczycie nie powinny pojawiać się też tzw. fale patologiczne, czyli fale delta i theta (charakterystyczne dla fazy NREM), iglice oraz inne elementy złożone niebędące normą.

Zadanie prawidłowej interpretacji zaburzeń należy jednak do lekarza, dlatego po przebytym badaniu EEG i zauważeniu odchyleń od normy warto udać się na konsultację do lekarza rodzinnego lub neurologa.

Tylko specjalista będzie mógł z całą pewnością stwierdzić, że pojawiające się nieprawidłowości nie są przyczyną poważniejszych problemów i ewentualnie skierować pacjenta na dalsze badania w celu postawienia precyzyjnej diagnozy i opracowania drogi leczenia.

Nie każde zaburzenie snu czy koncentracji musi być powodem do zmartwienia, jednak w przypadku notorycznie pojawiających się problemów warto sprawdzić, czy mózg działa prawidłowo.