Czym jest kamica nerkowa i jak z nią postępować?
Kamica nerkowa inaczej nazywana moczową charakteryzuje się obecnością złogów kamieni moczowych w układzie moczowym. Są one zbudowane z substancji, które normalnie są w formie rozpuszczonej w moczu między innymi z szczawianu, fosforanu wapnia, kwasu moczowego czy fosforanu magnezowego. W przypadku ich zbyt wysokiego stężenia dochodzi do sytuacji tworzenia się kryształków, które początkowo tworzą piasek w nerkach. Nieleczony objaw nasila się co prowadzi do tworzenia się złogów-kamieni moczowych.
Jakie są przyczyny występowania kamicy nerkowej?
Bardzo często u osób chorych, mimo dokładnej diagnostyki nie udaje się stwierdzić bezpośrednich przyczyn pojawienia się kamicy nerkowej. Do tworzenia się kamieni moczowych może przyczynić się zbyt mała ilość substancji, która hamuje proces tworzenia się złogów np. cytryniany. Pojawienie się kamicy nerkowej może także być spowodowane nieprawidłowym odpływem moczu z jednej lub z obu nerek co niekiedy towarzyszy przerostowi prostaty. Choroba może być także powiązana z innymi schorzeniami, które sprzyjają jej rozwijaniu np. nadczynność przytarczyc, choroba Leśniowskiego-Crohna, operacje jelita cienkiego czy zbyt duże przyjmowanie suplementów z witaminą D czy C.
Czym objawia się kamica nerkowa i jak zachować się w razie wystąpienia pierwszych symptomów?
Kamica nerkowa może nie dawać żadnych objawów nawet przez wiele lat. Rozwija się ona w spokoju dając niespodziewanie bolesne objawy. Kamienie moczowe w tak długim czasie mogą wypełnić nawet całą miedniczkę oraz kielichy nerek. Do najczęściej występujących objawów kamicy nerkowej należy zaliczyć kolkę nerkową. Charakteryzuje się ona bardzo silnym bólem, który nie ustępuje nawet po zażyciu tradycyjnych tabletek przeciwbólowych. Pojawia się ona w momencie wzrostu ciśnienie w górnych drogach moczowych, co wywołane jest zalegającym, zbierającym się moczem. Chory odczuwa bolesne parcie na mocz, nudności, występuje potrzeba częstego oddawania moczu w niewielkich ilościach. Mocz ma zazwyczaj czerwony kolor ze względu na obecność krwi. Ból umiejscowiony jest także w okolicach nerki i może na zmianę nasilać się i łagodnieć.
W przypadku wystąpienia objawów po raz pierwszy koniecznie należy zgłosić się do lekarza, który spróbuje ustalić przyczynę lub zdecyduje niezwłocznie udać się do szpitala. Każda osoba, która ma już zdiagnozowaną kamicę nerkową, jednak objawy są wyjątkowo silne również powinna poszukać pomocy u specjalisty.
Osoby, u których już wcześniej wystąpiła kolka nerkowa i które konsultowały się z lekarzem mogą samodzielnie zastosować leki polecane podczas wizyty. Niekiedy bolesne objawy występują tylko kilka dni i ustępują w momencie wydalenia drobnego kamienia.
Jak diagnozowana jest kamica nerkowa?
Badania w kierunku kamicy nerkowej są wykonywane u osób cierpiących na bóle w typie kolki nerkowej, a także u osób zauważających krew w moczu. Choroba niekiedy jest rozpoznawana zupełnie przypadkowo w trakcie wykonywania np. USG lub przy zdjęciach radiologicznych brzucha. Lekarz pragnący zdiagnozować kamicę nerkową często stosuje urografię czyli badanie radiologiczne układu moczowego po podaniu dożylnie środka kontrastującego lub tomografię komputerową brzucha. Wykonywane jest również badanie krwi oraz moczu, w celu ustalenia przyczyny pojawienia się choroby. Bardzo często lekarz zaleca zbieranie moczu wydalanego w ciągu dnia, aby móc porównać jego zmiany w obrębie odczynu pH, objętości, zawartości wapnia, sodu, kwasu moczowego, szczawianów, keratyniny. W przypadku zastosowania leczenia 24-godzinne badanie jest powtarzane w celu sprawdzenia czy zalecenia przynoszą pożądane efekty.
Czy kamica nerkowa jest częstą chorobą?
Kamica nerkowa często występującą chorobą, a napad kolki nerkowej przynajmniej raz w życiu doświadcza 10% mężczyzn i 5% kobiet. Choroba częściej dotyka mężczyzn zwłaszcza w wieku 40-50 lat, rzadziej kobiet. Kamica nerkowa może być uznana za chorobę rodziną gdy stwierdza się zaburzenia metabolizmu pewnych substancji co sprzyja tworzeniu się kamieni W sytuacji jej wystąpienia u członka rodziny warto rozpocząć profilaktykę. W wielu przypadkach kamica nerkowa występuje tylko raz w życiu i nie ma wówczas konieczności stosowania leczenia. Niekiedy zdarza się, że choroba powraca nawet po 5-10 latach, wówczas leczenie jest koniecznością.